Aktualności

Dzień wierzby

W pierwszy dzień wiosny obchodzony jest Dzień Wierzby. Wiotkie i zwiewne drzewa są trwale wpisane w pejzaż Bydgoszczy i polski krajobraz.

Wierzbowe pomniki

W Bydgoszczy rośnie wiele wierzb, wśród nich tylko dwie to pomniki przyrody. To wierzba biała na Prądach przy ul. Ociepki oraz drzewo tego samego gatunku rosnące w parku na Wzgórzu Dąbrowskiego. Choć wierzb mamy dużo, rzadko zostają pomnikami przyrody. W 2020 nasze stowarzyszenie zgłosiło jedno z drzew rosnących na Wyspie Młyńskiej do ochrony przez ustanowienie pomnika przyrody, jednak wniosek ostatecznie nie trafił pod obrady Rady Miasta. Powodem okazał się stan drzewa – potężna wierzba rosnąca obok kładki Klenczona w swojej koronie miała nieco posuszu, co wskazuje na konieczność przeprowadzenia zabiegów pielęgnacyjnych.

Wierzba rosnąca na Wyspie Młyńskiej, która nie została pomnikiem przyrody

Pomimo tego zachęcamy do zgłaszania wierzb na pomniki przyrody. Informacje jak to zrobić znajdziecie w naszym tekście. Nieopodal Bydgoszczy w Lesie Ostromeckim (Nadleśnictwo Toruń) znajduje się olbrzymia wierzba biała – pomnik przyrody o obwodzie 870 cm. Z kolei w Dolinie Dolnej Wisły znajdziemy wiele wierzb sadzonych na miedzach czy przy polnych drogach. Są szerokie, niskie i zakończone tzw. wierzbową głową.

Ogławianie

Charakterystyczny kształt wierzby kojarzony z polskim krajobrazem to zasługa tzw. ogławiania. Historycznie zabieg ten pozwalał pozyskać opał, nakarmić zwierzęta czy pozyskać materiał do budowy ogrodzenia. Wierzby takie były systematycznie poddawane takiemu zabiegowi, co z czasem pozwalało nadać im rozpoznawalny z daleka kształt. Ogławianie rozpoczynano, gdy drzewo było jeszcze młode, a następnie regularnie je powtarzano. Dziś takie wierzby znikają z polskiego krajobrazu, ponieważ nie pozyskuje się w ten sposób opału czy materiałów. To strata, bo tego typu wierzby rosnące wśród pól stanowią dom dla wielu ptaków. W wierzbowych dziuplach żyją dzięcioły, grzywacze, drzewa te zapewniają też schronienie nietoperzom. W próchnie wierzby chroni się też pachnica dębowa.

Ogławiana wierzba rosnąca wśród pól w okolicy Strzelec Dolnych

Praktyki ogławiania przenoszą się z kolei do miast, na nieogławiane wcześniej drzewa, bo utarło się, że to zabieg, który pozwala zadbać o żywotność drzewa. Wierzbom (podobnie jak innym gatunkom drzew), które rosną w miastach takie zabiegi jednak nie służą. Z mitem o zwiększonej żywotności ogławianych drzew rozprawia się w swoim artykule dr hab. Marek Kosmala. Przytacza również inne argumenty przeciw takiemu traktowaniu drzew.

  1. Ogławianie wpływa na stabilność – drzewo ogłowione stanowi większe zagrożenie niż drzewo niecięte, gdyż jest ono bardziej podatne na złamanie przez silny wiatr. 
  2. Ogławianie natychmiast obniża zdrowotność drzewa. Usunięcie poważnej części aparatu asymilacyjnego skutkuje narastającym deficytem energetycznym, wywołującym zjawisko tzw. diabelskiego kręgu lub „spirali śmierci”, prowadzącym do całkowitego obumarcia drzewa. 
  3. Pielęgnowanie drzew ogłowionych jest kosztowne. Sam zabieg jest drogi i kłopotliwy, a po nim corocznie drzewo trzeba przycinać oraz usuwać posusz i kontrolować stan bezpieczeństwa. 
Wierzby na Szwederowie (marzec 2022 r.)

Posadź wierzbę

W Dniu Wierzby Fudnacja Eko-Rozwoju zachęca do sadzenia wierzb. Jak to zrobić?

Zasadź z nami wierzbę, to nie jest trudne. Nie trzeba tracić pieniędzy i czasu by kupować sadzonki. Wczesną wiosną utnij z wierzby gałązkę o średnicy 0,5 – 1 cm i długości około 50 cm. Znajdź miejsce, gdzie chcesz zasadzić wierzbę – lubi ona wilgotne podłoże, zrób długi na około 20 cm dołek, włóż w niego gałązkę i jeśli jest taka potrzeba zasyp zbyt duży dołek. Odwiedzaj swoją sadzonkę w czasie suchych i gorących dni i podlewaj ją. Na wiosnę następnego roku na Twojej sadzonce powinny pojawić się pierwsze listki.

Fundacja Eko-Rozwoju

Źródła

  1. Fundacja Eko-Rozwoju – Dlaczego warto sadzić wierzby?
  2. Pomniki przyrody Bydgoszczy
  3. Zieleń Miejska, Marek Kosmala, Prawdy i mity o ogławianiu drzew