Lasy i przepisy kolejowe

W jakiej odległości od torów może rosnąć las i czy ta odległość jest taka sama jak dla drzew, które nie są lasem? Zapraszamy na kolejną część naszej opinii prawnej o przepisach, które mogą wpływać na las w mieście.

Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1984 z późn. zm., dalej: „u.t.k.”) wraz z aktami wykonawczymi reguluje postępowanie w odniesieniu do drzew, a także lasów, usytuowanych w sąsiedztwie linii kolejowych. 

Istotnym przepisem w tej materii jest art. 56 ust. 1 u.t.k., który stanowi, że „w razie potrzeby usunięcia drzew lub krzewów utrudniających widoczność sygnałów i pociągów lub eksploatację urządzeń kolejowych albo powodujących zaspy śnieżne, starosta, na wniosek zarządcy, wydaje decyzję o usunięciu drzew lub krzewów” . 

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowej, a także sposobu urządzania i utrzymywania zasłon odśnieżnych oraz pasów przeciwpożarowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1247) reguluje problematykę lasów sąsiadujących z liniami kolejowymi w sposób bardziej szczegółowy. 

§  1 Rozporządzenia stanowi, że „w lasach, w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2020 r. poz. 6 i 148), położonych w sąsiedztwie linii kolejowej drzewa i krzewy mogą być usytuowane bezpośrednio za zewnętrzną krawędzią bruzdy tworzącej pas przeciwpożarowy, o którym mowa w § 9”. Z kolei § 9 definiuje ww. pas przeciwpożarowy jako „bruzda o szerokości co najmniej 4 m usytuowana w odległości od 2 m do 5 m od dolnej krawędzi nasypu lub górnej krawędzi przekopu linii kolejowej, a w razie występowania rowów bocznych – od zewnętrznej krawędzi tych rowów”. 

Oznacza to, że co do zasady w lasach, przez które przebiegają linie kolejowe, drzewa nie powinny znajdować się w odległości co najmniej 4 metrów od zewnętrznej krawędzi rowu bocznego, przekopu lub nasypu kolejowego. Tymczasem §  1a Rozporządzenia ustanawia dla drzew położonych poza lasami minimalną odległość 6 metrów. 

§ 3 Rozporządzenia stanowi, że „drzewa i krzewy, elementy ochrony akustycznej oraz zasłony odśnieżne w sąsiedztwie przejazdów i przejść kolejowych powinny być usytuowane w odległości zapewniającej warunki widoczności przejazdów i przejść, określone w przepisach o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie” (tj. nie powinny być usytuowane w trójkątach widoczności).

Art. 57a ust. 1 u.t.k. dopuszcza ustępstwa od ww. zasad: „W przypadkach szczególnie uzasadnionych dopuszcza się odstępstwo od odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew i krzewów określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 54 [tj. w ww. Rozporządzeniu – JS]. Odstępstwo nie może powodować zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego ani zakłócać działania urządzeń służących do prowadzenia tego ruchu”. Zgody na odstępstwo udziela starosta. 

Autor: adw. Jakub Słupski